Andarnir hans Fjalla

Í svari mínu á bloggi Sigurðar Sigurðarsonar fyrr í dag, nefndi ég Andana hans Fjalla, sem er einnig þekktur sem Birgir Brynjólfsson. Þar sagði ég að það þyrfti að skrifa sér blogg um þá anda og fara þau skrif hér á eftir.

Andarnir hans Fjalla

Minningaleifar af spjalli mínu við Birgi Brynjólfsson þegar rætt var anda jeppamanna

Ég stundaði jeppa- og ferðamennsku af miklu kappi og stundum lítilli forsjá, um langt árabil. Ég held ég fari ekki með fleipur ef ég segi að jeppamennskan mín hafi byrjað þegar ég fór að fara á fjöll og ferðast á jeppum sumarið 1983. Þessi allra fyrstu ár voru ferðafélagarnir Sturla Rögnvaldsson bifvélavirkjameistari ásamt þeim bræðrum og læknissonum Stefáni og Hallgrími skólabróður mínum, Guðsteinssonum.

Fyrstu árin var aðallega farið á sumrin og svo seint á haustin, þegar lítið var orðið í stærstu jökulánum og sumar leiðir „færari“ en yfir hásumarið.

Seinna meir, eða um 1990 var ég búinn að eignast, og eiga nokkra breytta jeppa og jeppadellan og ferðamennskan hafði heltekið mig. Þegar þarna var komið skipuðu vetrarferðir stóran sess í jeppamennskunni og það kom fyrir að maður fékk augum litið frægustu jeppamenn Íslandssögunnar, en oftast í fjarlægð og ekki þorði maður nú að tala við þessa kalla, því þeir voru á allt öðru plani sem ég náði ekki upp á, en það breyttist.

Förum nú hratt yfir sögu og spólum fram til 1997, í maí. Þá um vorið bauðst mér að fara með góðum vini mínum og ferðafélaga, Þórarni Guðmundssyni, í ansi merkilega vorferð. Það sem var t.d.  merkilegt við þessa ferð var að Fjalli sjálfur ætlaði með, en aðal mennirnir í hópnum voru Norðmenn sem höfðu látið breyta jeppum sínum hjá Bílabúð Benna og vildu kynnast því hvernig væri að notast við tækin í Íslenzku vetrarfæri á fjöllum.

Ég er nú ekkert að týna til alltof mörg smáatriði úr þessari ferð, en í einhverri pásunni fór Fjalli að tala um Anda. Þessir andar voru ekki neinir venjulegir andar heldur fylgi-andar jeppamanna. Til að reyna að setja þetta nú nokkuð skýrt fram er best að hafa þetta í einhverskonar töfluformi, þó ekki Excel. Fremst myndu þá teljast andar og þar fyrir aftan hvursu eftirsóttir þessir andar eru í jeppamennskunni. Þess má geta að suma þeirra vill maður forðast eins og hægt er, en það er eins og með vandræðin; maður veður út í þau óforvarandis.

·         Ak-andi, sá þeirra sem allir vilja hafa hjá sér, alltaf

·         Spól-andi, það kemur fyrir að maður spólar aðeins í snjó, en best að sleppa því

·         Hjakk-andi, þessi getur verið seigur fylgisveinn í þungu færi

·         Mok-andi, þetta er einn af þeim sem maður forðast, eða fær kóarann til að moka

·         Spil-andi, þessi er ekki alslæmur, ef maður notar hann til hjálpar öðrum

·         Fræs-andi, þessi er mikið notaður til að skaprauna ferðafélögunum, ef manni gengur betur en þeim

·         Hjæj-andi, ekki vinsæll nema maður hlæji að öðrum

·         Eld-andi, ákaflega vinsæll á kvöldin þegar komið er í skála

·         Sull-andi, þessi er algengur í krapaferðum

·         Frjós-andi, vill fylgja seinni stigum krapa, þegar kólnar

·         Hlán-andi, algengur á vorin, en á það til birtast þegar minnst varir

·         Blán-andi, það er þegar snjórinn skiptir litum og hann verður ekki blár af kulda

·         Kóln-andi, ávallt kærkominn þegar beðið er eftir betra færi

·         Hlýn-andi, algengur á vorin

      

Svo eru nokkrir aðrir sem eru meira tengdir mönnum en bílum, veðurfari og snjóalögum.

·         Mal-andi, einhverjir kannast við þetta

·         Kjaft-andi, geta verið þreytandi ef þeir komast í talstöðvar

·         Syngj-andi, venjulega á kvöldin

·         Segj-andi, það eru sögumennirnir

·         Drekk-andi, þarfnast ekki útskýringar

Svo eru nú nokkrir aðrir andar sem ekki verða nefndir, enda eru sumir ekki prenthæfir og verða ekki einu sinni gefnir í skyn í þessum skrifum.

En eitt er víst, Andarnir eru víða og margir góðir, en aðrir minna eftirsóttir.